Als de herfst zijn intrede doet, betekent dat ook dat er op de tuin ander werk moet worden verricht. Het zaaien van nieuwe gewassen, het gieteren bij droog weer en het oogsten wordt allemaal wat minder, maar er is nog genoeg te doen. Het is alleen minder nodig om echt elke week naar de tuin te gaan en dat betekent weer meer tijd voor andere zaken zoals breien, jam maken en ook steeds vaker taarten bakken. In deze nieuwsbrief, weer vakkundig in elkaar gezet door mijn zus Sanne, praat ik jullie bij over alle VillaNora-activiteiten.
En na een dag in de keuken, kan die er zo uitzien. Tja.
Tuin
In oktober konden de stoofpeertjes van de boom worden gehaald. Het boompje hing dit jaar tjokvol. Het boompje staat langs de sloot en hangt daar voor een groot deel zelfs overheen. Dat maakt het plukken best lastig. Je komt er niet bij of - als je iets te hard aan een tak trekt - ploppen er diverse peertjes van andere takken in de sloot. Ik gebruik voor de moeilijk te bereiken peren een plukstok, een lange steel met daaraan een katoenen zakje met daarop een metalen ring met tanden. Met die ring haak je om een steeltje en dan valt de vrucht in het zakje. Maar ook daarmee voorkom ik niet dat ik regelmatig nog peren uit de sloot moet vissen.
Ik stop knoflookteentjes in de grond om volgend jaar verse knoflook uit de grond te kunnen halen. En ik oogst nog wat laatste groentes zoals choggiabiet, rucola (is uit zichzelf weer opgekomen nadat de bloemetjes van de doorgeschoten rucola hun zaadjes weer op de aarde hebben laten vallen), selderij en pastinaak. Het enige dat er nu nog steeds is een restje Nieuw-Zeelandse spinazie en rode boerenkool. Die laatste mag nog even wat groter groeien.
Voorheen was het gangbaar na de oogst de aarde zwart de winter in te laten gaan: alles eruit en de spade erin. Daar wordt nu heel anders over gedacht. Het niet-spittend tuinieren vindt zijn weg in de moestuinen. Ook op mijn tuin wordt de lasagnemethode nu toegepast. Dat is momenteel vooral het werk van mijn collega/vriendin en tuinmaatje Sabine. Met spitten verstoor je de structuur van de aarde en het bodemleven daarin. Door niet te spitten stimuleer je de vruchtbaarheid van de bodem door het toevoegen van compost en organisch materiaal. Op een ondergrond van gemaaid gras of onkruid, leg je natte kranten of karton, dan een laag stikstofrijk (groen) materiaal, gevolgd door een laag compost, dan een laag koolstofrijk (bruin) materiaal en dat herhaal je een aantal lagen.
De herfst brengt ook weer andere dieren naar de tuin. Tijdens het werken komen er steeds vaker roodborstjes en winterkoninkjes in de tuin zitten. Vooral de roodborstjes lijken de menselijke aanwezigheid wel goed te vinden. Ze strijken vaak neer op de steel van een net geplante spitvork of zoals hier op de net geknotte stronk van een wilg. Maar de muizen, die al op de tuin rondliepen, hebben nu ook het huisje ontdekt. In dit geval het keukenkastje waar ze het vogelvoer, dat ik vergeten was om in een blik te stoppen, maar ook een vuilniszak, de kaarsen en een schuursponsje flink te grazen hebben genomen.
Jam
In september is de jamverkoop weer van slag gegaan. Er stonden inmiddels al weer meer dan 80 potten in de kast. En zoals elk jaar wilde ik weer een goed doel kiezen waar een deel van de opbrengst naar toe gaat. Elk jaar kies ik een doel uit wat mij persoonlijk raakt. Een aantal jaar was dit het diabetesfonds, omdat ik in mijn naaste omgeving diverse mensen heb die diabeet zijn. Maar ook diverse doelen waar collega's van mij zich sterk voor maken en die gericht zijn op kinderen of jongeren met een beperking. Dit jaar heb ik gekozen voor het Helen Dowling Instituut, het oudste en grootste psycho-oncologische centrum van Nederland. Helen Dowling was een Amerikaanse violiste, die i 1987 in contact kwam met een Nederlandse arts, Zij leed toen al aan longkanker. Zij spraken veel over de relatie tussen kanker en psychische gezondheid. Na hun ontmoeting besluit de arts een instituut op te richten dat hij haar naam geeft. Het instituut levert zorg aan mensen met kanker, maar ook aan hun familieleden - partners, ouders, kinderen, gericht op het omgaan met depressie, angst, trauma en/of vermoeidheid t.g.v. kanker. Nu ik 2 naaste collega's met kanker heb, vond ik dit een passend doel.
Er zijn al weer flink wat potten jam verkocht, maar de plank is nog niet leeg.
Wat is een jampan?
Mijn jampan is een grote pan van koper (kan ook van ander materiaal worden gemaakt) met een zijwand die schuin naar buiten loopt. Hierdoor verdampt het vocht sneller en dikt het makkelijker in. Het koper zorgt voor een goede warmtegeleiding waardoor de jam gelijkmatig wordt verwarmd. Natuurlijk kun je jam ook in een gewone pan, met dikke bodem, maken, maar dit maakt het jam maken net iets meer een feestje. Ik kocht mijn koperen jampan ooit in Frankrijk.
Breiwerk
Doordat ik in de zomer en in het begin van de herfst meer tijd op de tuin doorbracht, lag het breien even stil of in ieder geval kwamen de breipennen wat minder in beweging. Er is één dekentje bijgekomen, een roodbruin dekentje met diagonale lijnen die er als het ware bovenuit lijken te steken. Ik moet er nog een naam voor bedenken, want dit patroon had ik nog niet eerder gemaakt. Voor het bedenken van de namen heb ik besloten een taal te kiezen waar ik warm van word, die herinneringen oproept aan heerlijke vakanties en die ik jammer genoeg (nog) niet goed genoeg spreek: het Frans. Ik kijk naar het patroon, waar het in mijn ogen op lijkt en dat vertaal ik naar het Frans. Lijkt het nergens op, dan kies ik een Franstalige naam van een bloem of vogel, omdat ik die graag fotografeer op de tuin of tijdens wandelingen.
Het dekentje waar ik nu mee bezig ben, heeft al een naam, Feuilles, omdat ik het patroon op bladeren vind lijken.
In de tussentijd heb ik nog wel een sjaal gebreid. Gestart omdat ik het wel eens leuk vond om iets anders te breien, en uiteindelijk afgemaakt om het cadeau te doen aan een dierbare collega.
Nieuws
Slinger
Na elk dekentje blijft er altijd wel een restje garen over. Daar ben ik kleine lapjes van gaan breien. Er ligt nu al een flink stapeltje lapjes in diverse kleuren en met allerlei patroontjes in de breimand. Daar wil ik een slinger van gaan maken. Kijken of dat ook feestelijk staat, zo'n gebreide slinger in de kamer bij een verjaardag.
Taart
Er zijn van die dagen, dat ik bij het opstaan direct zin krijg om taarten te gaan bakken. Die behoefte volg ik niet altijd, maar regelmatig gebeurt het dat ik een cake of taart maak, die na het proeven in stukjes of plakjes in de diepvries beland. Zo is er altijd iets lekkers bij de thee of om weg te geven.
Mijn favorieten zijn op dit moment de appelmoescake en de appelplaattaart met ricotta en blauwe bessen, beiden uit het bakboek van Janneke Philippi, en de courgettecake. Die is favoriet bij meerdere personen uit mijn directe omgeving. Er is zelfs een vriendin die regelmatig een cake bestelt. Hierdoor en doordat een jarige collega ook al eens iets te trakteren had besteld, kwam ik op het idee om ook enkele taarten op de website te zetten. En wie weet, breidt het aantal zich nog uit. Dit vraagt nog enig denkwerk, dus heb even geduld.
Aanmelden nieuwsbrief
Heb je je nog niet aangemeld voor de nieuwsbrieven van VillaNora? Doe dit dan hieronder.